با شروع بهار و نزدیک شدن به تابستان معمولاً بحث مالیات حسابی داغ می شود اکثر مالیات دهندگان دنبال اطلاعات بیشتر در این مورد هستند ، اظهارنامه مالیاتی در واقع یک گزارش از درآمد ، هزینه و اطلاعات مالی کسب و کار است. هر سال باید به سازمان مالیاتی ارائه شود .
این گزارش باید در زمان تعیین شده ارسال شود ؛ در غیر این صورت ، ماموران مالیاتی خودشان میزان مالیات بر درآمد را تعیین خواهند کرد.
برای صحت اطلاعات از تیم حسابداری مجموعه kariyahesab.com کمک گرفته شده است.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامه مالیاتی یه جور فرم یا گزارشی است که داخلش افراد یا شرکت ها باید درآمدها، هزینه ها، سود و زیان ها و خلاصه همه چیزایی که مربوط به پول و کارشون می باشد را به اداره مالیات اعلام کنند. این اطلاعات کمک می کند که مشخص شود چقدر مالیات باید بپردازید.
این فقط برای حساب و کتاب مالیات نیست؛ دولت با بررسی این اظهارنامه ها می تواند بفهمد وضعیت اقتصادی کشور چطور است و بر اساس آن، برنامه ریزی های مالی انجام بدهد
اظهارنامه معمولاً هر سال پر می شود و باید خیلی دقیق و درست باشد، چون اگه اشتباهی انجام شود ممکن است جریمه شوید یا به دردسر بیفتید. ضمن اینکه این گزارش ها به عنوان سند رسمی نگهداری می شوند و ممکن است بعداً هم به کارتون بیایند.
اظهارنامه مالیاتی شامل چه کسانی می شود؟
طبق ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم ، این افراد باید مالیات بپردازند:
- همه کسانی که به عنوان فردی شرکت کار اقتصادی انجام می دهند.
- افرادی که خارج از ایران زندگی می کنند ولی درآمدشان از منابع داخل ایران تامین می شود.
- کسانی که توی ایران زندگی می کنند و داخل یا خارج کشور فعالیت دارند.
- تمام اشخاص خارجی شاغل در ایران یا کسانی که از طریق آموزش ، واگذاری امتیاز و…. درآمد کسب می کنند
سازمان امور مالیاتی ایران ، اظهارنامه ها را به شش گروه تقسیم کرده است:
- اظهارنامه اجاره املاک
- اشخاص حقیقی
- اشخاص حقوقی
- مالیات بر ارث
- مالیات بر درآمد
- مشاغل خودرو و ارزش افزوده
برای ارسال اظهارنامه مالیاتی لازم است مدارکی مانند مجوز فعالیت یا پروانه کسب ، اساس نامه ، شرکت نامه ، کارت ملی و شناسه اعضای هیئت مدیره و صاحبان امضا ، صورت های مالی و سود و زیان و ترازنامه ، فاکتورهای فروش و درآمد داخل و خارج کشور ، قراردادهای شرکت ، گردش حساب های بانکی ، اسناد پرداخت مالیات و بیمه ، کارت بازرگانی ، سابقه مالیاتی و اطلاعات کد اقتصادی ضروری است.
اشخاص حقیقی
افراد حقیقی که از راه های مختلف مانند کسب و کار ، اجاره خانه ، کارهای آزاد درآمد دارند وظیفه دارند مالیات خود را به سازمان اعلام کنند و در وقت مشخص اظهارنامه مالیاتی ارسال نمایند ؛ در ضمن کارمند و اشخاصی که درآمدشان از حد مشخص بیشتر باشد باید اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نماید.
اشخاص حقوقی
همینطور شرکت ها ، موسسات و سازمان های غیرانتفاعی ه به عنوان نهادهای حقوقی شناخته می شوند ، هر سال وظیفه دارند اظهارنامه خود را ارسال نمایند.
این دستگاه ها معمولاً باید مالیات هایی مانند مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند.
علاوه بر این این نهادها باید گزارش های مالی کامل تری مانند صورت های مالی و ترازنامه ارائه بدهند.
مالیات بر درآمد املاک و مستغلات
مالیات بر درآمد املاک و مستغلات ، مالیاتی است که همه افراد و سازمان ها باید بابت درآمد یا مالکیت املاک خود به دولت پرداخت کنند .
مالیات املاک و مستغلات جزو مالیات های مستقیم محسوب می شود ، این مالیات شامل پولی می شود که از راه خرید و فروش ملک ، اجاره دادن یا قراردادهایی مانند اجاره به شرط تملیک به دست می آید.
مالیات نقل و انتقال
وقتی مالکیت یک ملک مانند خانه ، مغازه یا دفتر ، به فرد دیگری منتقل می شود دولت مبلغی به عنوان مالیات از فروشنده دریافت می کند.
این مبلغ ، در واقع هزینه ای است برای ثبت رسمی معامله و استفاده از خدماتی که در روند انتقال مالکیت ارائه می شود .
بر اساس ماده ۵۹ قانون م.م در ایران ، مالیات نقل و انتقال املاک به سه بخش تقسیم می شود:
- مالیات مربوط به فروش یا واگذاری ملک
- مالیات انتقال سرقفلی
- مالیات ساخت فروش ملک
مالیات درآمد اجاره
قانون مالیات های مستقیم چند ماده دارد که در مورد درآمد اجاره هم صحبت شده است به طور خلاصه ، طبق ماده ۵۲ هر کسی که خانه یا ملکش را در ایران اجاره بدهد ، باید مالیاتش را بپردازد.
طبق ماده ۵۳ ، مالیات اجاره بر اساس کل مبلغ اجاره حساب می شود ولی ۲۵ درصدش به عنوان هزینه ها کم می شود.
در ماده ۵۴ مطرح شده است ه مالیات بر اساس قرارداد اجاره مشخص می شود ، اگر قرارداد رسمی نباشد سازمان امور مالیاتی خودش مالیات را تعیین می کند .
یکی از نوع های مالیات اجاره ، مالیات اجاره به شرط تملیک می باشد عنی مستاجر وقتی تمامی قسط ها را پرداخت کرد و شرایط قرارداد را مو به مو اجرا کرد مالک ملک می شود سند به اسمش ثبت می شود.
مالیات خانه های خالی
یکی از انواع مالیات های مربوط به درآمد املاک ، مالیاتی است که به خانه های خالی تعلق می گیرد ر ضمن خانه هایی که شرایط خاصی دارند مانند:
- ملک باید مسکونی باشد و مالک در آن زندگی نکند
- خانه به مدت بیش از ۴ ماه ، حتی اگر متوالی نباشد ، خالی بماند.
- بیش از یک سال از زمان صدور و پایان کار ساختمانی گذشته باشد
- ملک مورد نظر از املاک وقف نباشد
- خانه های تازه ساخت پس از ۱۲ ماه و خانه های انبوه پس از ۱۸ ماه خالی بمانند ، مشمول این مالیات خواهند بود.
- این قانون برای خانه هایی در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت اجرا می شود
مالیات بر درآمدهای خارجی
مالیات بر درآمد افراد و شرکت های خارجی که در ایران فعالیت دارند ، موضوعی مهم در قانون مالیات های مستقیم کشور است.
طبق قوانین ، اگر شرکت ها و موسسات خارجی فعال در ایران ، صورت های مالی خود را در زمان مشخص ارائه نکنند ، مالیاتشان به صورت علی الرس محاسبه می شود ؛ یعنی بدون در نظر گرفتن درآمد واقعی ، مالیات به طور پیش فرض تعیین می گردد.
بر اساس ماده ۱۰۷ قانون مالیات های مستقیم مصوب سال ۱۳۷۰ درآمدهای کسب شده توسط شرکت های خارجی در ایران ، مشمول مالیات قانونی هستند.
این قانون شامل درآمدهایی است که از سرمایه گذاری مستقیم یا فعالیت از طریق نمایندگی ها مانند شعب و کارگزاران حاصل می شود.
به صورت کلی و خلاصه مالیات درآمد افراد و شرکت های خارجی که در ایران فعالیت دارند ، بر اساس قوانین مالیاتی ایران گرفته می شود.
اگر این شرکت ها ورت های مالی خود را به موقع ندهند ، مالیات آنها به صورت پیش فرض و بدون بررسی دقیق تعیین می شود.
شرکت های کشتیرانی و هواپیمایی خارجی هم باید ۵ درصد از درآمدشان از کرایه مسافران و حمل کالا را مالیات بدهند.
قوانین مالیاتی طوری تنظیم شده که درآمد شرکت ها بر اساس سود واقعی شان حساب می شود و سازمان مالیاتی هم باید اطلاعات مالی را به روز نگه دارد تا مالیات به درستی گرفته شود.
معافیت ها و استثنائات
قانون مالیات های مستقیم شامل ۱۴ ماده است که به وسیله آنها گروه هایی از افراد و معافیت ها از پرداخت مالیات معاف می شوند.
این معافیت ها زیر نظر سازمان امور مالیاتی کشور اجرا می شود به موارد مختلفی تعلق می گیرد به طور کلی معافیت های مالیاتی شامل موارد زیر می شود.
- حقوق کارکنان و کارمندان که مالیات بر آنها بخشیده می شود.
- هزینه های درمانی که از مالیات معاف هستند.
- جوایز علمی و پژوهشی که مشمول معافیت مالیاتی اند.
- اختراعات و اکتشافاتی که به آنها مالیات تعلق نمی گیرد.
- سپرده های بانکی که از مالیات معاف شده اند.
- جهیزیه و مهریه که مالیات شاملشان نمی شود.
- فعالیت های کشاورزی که از مالیات مستثنی اند.
- حقوق شاغلان در مناطق کمتر توسعه یافته که معاف می باشند.
- فعالیت های آموزشی که مشمول معافیت مالیاتی هستند.
- بخش تعاون که مالیات نمی پردازند.
- صادرات کالا و خدماتی که از مالیات معاف است.
- صنایع دستی که مالیات بر آنها وضع نمی شود.
- فعالیت های تولیدی ، معدنی و گردشگری که معافیت دارند.
- سود حاصل از تامین مالی پروژه ها که از مالیات مبرا است.
- کالاهای عبوری به صورت ترانزیت که مشمول مالیات نمی شود.
- فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد تجاری و صنعتی که معاف هستند.
- فعالیت ها ، فرهنگی و هنری که از پرداخت مالیات معاف شده اند.
مراحل ارائه اظهارنامه مالیاتی :
قبل از سال ۱۳۹۱ ، افراد باید اظهارنامه مالیاتیشان را روی کاغذ پر می کردند که کار سخت و زمانگیری بود . بعد از آن ، سازمان امور مالیاتی سامانه ای آنلاین راه اندازی کرد ا بتوانید راحت تر و سریعتر اظهارنامه را از طریق اینترنت ارسال کنید.
مراحل کار به این صورت است:
اول شماره اقتصادی و کد رهگیری می گیرید ، بعد اطلاعاتتان را تایید می کنید ، سپس فرم اظهارنامه را پر و ارسال می کنید و در نهایت مالیات را به صورت آنلاین پرداخت می کنید.
این روش جدید باعث شده کارها راحت تر ، سریعتر و دقیق تر انجام شود.
می توانید از طریق سایتtax.gov.ir این کارها را انجام دهید و بدون رفت و آمد مالیات خود را غیر حضوری بپردازید.
نکته پایانی
اظهارنامه مالیاتی یک راه مهم برای کنترل مالی است دولت ها از آن استفاده می کنند تا مالیات افراد و شرکت ها را مشخص کنند.
آشنا بودن با انواع اظهارنامه و چگونگی درست پر کردن آنها به افراد و کسب و کارها کمک می کند تا مشکلات مالیاتی نداشته باشند.
و همینطور کارهای قانونی خود را به درستی انجام دهند ؛ بنابراین ، بهتر است با دقت بالا و تمرکز بالا اطلاعات را پر کنید تا اشتباهی پیش نیاید.
